Blog Layout

Ghostwriting: wat doe je dan eigenlijk?

Martijn • nov. 22, 2022

‘Ik word vaak ingehuurd als ghostwriter’. Dat doet het altijd leuk op verjaardagen, maar veel mensen weten dan alsnog eigenlijk niet wat je precies doet. De term ‘ghostwriting’ klinkt al wat mysterieus, alsof je iets geheims aan het doen bent. Dat terwijl ghostwriting de normaalste zaak van de wereld is. Maar wat is ghostwriting eigenlijk en waarom gebeurt het tegenwoordig zo vaak?

 

Barack Obama, Steve Jobs, John F. Kennedy: zomaar wat prominente mensen uit het heden en verleden die indrukwekkende autobiografieën en memoires hebben geschreven. Hun boeken werden en worden gelezen door miljoenen mensen wereldwijd. Wat minder mensen weten, is dat ze geen van allen hun eigen autobiografieën of memoires schreven: ze maakten allemaal gebruik van ghostwriters.


Wanneer je gebruik maakt van een ghostwriter, huur je een auteur in om namens jou een tekst, artikel, of compleet boek te schrijven. De ghostwriter treedt naar de achtergrond en krijgt vaak geen credits voor zijn werk. Hij kruipt in de huid van zijn opdrachtgever, verzamelt de informatie die hij nodig heeft – bijvoorbeeld door middel van uitgebreide gesprekken en interviews met zijn opdrachtgever – en schrijft de tekst alsof hij zelf de opdrachtgever is. Mensen zijn soms nogal teleurgesteld wanneer ze bijvoorbeeld horen dat een autobiografie die ze hebben gelezen eigenlijk het werk is van een ghostwriter. Dat is toch een vorm van misleiding?

 

Is ghostwriting een vorm van misleiding?

Die teleurstelling en negatieve reactie van veel mensen als ze in aanraking komen met ghostwriting heeft grofweg drie redenen:

  1. Ze vinden het oneerlijk. Als er op de kaft van een boek ‘autobiografie’ staat, verwachten we dat de persoon in kwestie het ook zelf geschreven heeft. Dat is immers waar het stukje ‘auto’ voor staat, nietwaar? Een autobiografie die ghostwritten is, komt dan ook over als een beetje jokken.
  2. Ze vinden het werk in kwestie er minder waardevol door worden. Vergelijk het met erachter komen dat Rembrandt een deel van zijn werken niet zelf heeft geschilderd, maar er een andere schilder voor heeft ingehuurd. Dat doet iets met de waarde van die werken, hoe mooi ze wellicht ook zijn.
  3. Ze voelen zich misleid. Je hebt een heel boek gelezen, wellicht zelfs vanuit de ikvorm geschreven, en je vond het prachtig – en dan kom je erachter dat die ‘ik’ het helemaal niet geschreven heeft. We vinden het niet prettig om beetgenomen te worden, om een stukje misleiding – want zo ervaren mensen dat – niet door te hebben.


Dat klinkt allemaal bijna alsof ghostwriters helemaal niet zouden mogen bestaan. Toch zijn ze er – en ze hebben zelfs meer werk dan ooit. Hoe komt dat dan?

 

Waarom bestaan er dan toch ghostwriters?

Heel simpel: omdat al die bezwaren eigenlijk geen hout snijden. Ghostwriting is geen misleiding, geen jokken en geen vervalsen – mits het op de juiste manier gebeurt.


Een boek dat op de juiste wijze is geschreven door een ghostwriter, is juist ontzettend eerlijk. Dat komt doordat een goede ghostwriter ontzettend veel naslagwerk en onderzoek doet. Hij kan daardoor waarschijnlijk op een eerlijker manier verslag leggen van de gebeurtenissen in kwestie dan de opdrachtgever zelf. Dat onderzoeken en interviewen van de opdrachtgever gaat namelijk op zeer professionele wijze. Dikwijls komt de opdrachtgever juist door dat proces van intensieve gesprekken met een ghostwriter tot allerlei inzichten, conclusies en overwegingen die er nooit waren geweest als hij zelf de pen had opgepakt.


Dat maakt ook dat een ghostwritten werk juist extra waardevol wordt. Er wordt professioneler gewerkt, want een ghostwriter weet als geen ander hoe je een goed boek, artikel of ander geschreven werk maakt. Daar komt nog bij dat een ghostwriter waarschijnlijk ook veel beter kan schrijven dan zijn opdrachtgever, dus als lezer krijg je een beter werk voorgeschoteld. Bekende sporters of acteurs zijn wellicht heel goed in hun vak, maar dat maakt ze niet per definitie goede schrijvers. Als lezer is het evenwel wel zo fijn om een goed geschreven tekst voor je neus te krijgen, want dat leest prettig.

 

Eerlijk zijn over ghostwriters

Dan is er nog dat bezwaar rondom misleiding. Want waarom wordt er zo schimmig gedaan over ghostwriters? Waarom zegt iemand niet gewoon dat hij een ghostwriter heeft ingehuurd? Want dat hoor je eigenlijk zelden.


Dat zijn allemaal zeer valide punten, die daarmee ook direct het belangrijkste verbeterpunt rondom ghostwriting vormen: wees er eerlijk over. Dat je gebruik maakt van een ghostwriter, hoef je niet te verbergen. Je hoeft er ook niet mee te koop te lopen, maar dat is een andere discussie. Geen enkele acteur doet er schimmig over als zijn risicovolle actiescènes worden uitgevoerd door een stuntman. Dan hoef je als prominent politicus, ceo of sporter ook niet geheimzinnig te doen over het feit dat je voor jouw schrijfwerk gebruik maakt van een professionele auteur. Iedereen begrijpt dat.


Nou ja, ‘iedereen begrijpt dat’… Regelmatig krijg ik alsnog de vraag of ik het niet vervelend vind, dat werken als ghostwriter. Je steekt een hoop tijd en energie in een tekst, en iemand anders gaat met de credits aan de haal. Dat kan zijn, maar als je als ghostwriter werkt, weet je dat die credits goeddeels aan je voorbijgaan. Een mooie tekst afleveren die succes boekt, is dan je belangrijkste doel. Als aannemer steek je ook veel tijd en energie in een huis, wetende dat iemand anders erin gaat wonen (en er wellicht mee gaat pronken).


Opdrachtgever tevreden? Ghostwriter tevreden. Zo simpel kan het zijn.

Hoe schrijf je een goede inleiding? Drie praktische tips

door Martijn • 20 apr., 2024
Na de titel is de inleiding het belangrijkste deel van elke tekst. De inleiding bepaalt of een lezer je tekst gaat lezen en schept verwachtingen, die je dus moet waarmaken. Maar hoe schrijf je een goede inleiding? Wat moet je concreet doen om een optimale inleiding te krijgen? Inleidingen en titels zijn de reden dat veel tekstschrijvers geen tarief per woord, maar een uurtarief hanteren. Over een inleiding van vijftig woorden kun je zo een kwartier tot een half uur doen. Hetzelfde geldt voor een titel van acht woorden. Het zijn bovendien stukjes tekst die een goede tekstschrijver doorgaans meerdere keren aanpast en telkens herziet, totdat het eindresultaat op papier staat. Dat is niet voor niets. Goede inleidingen maken het verschil. Ze zorgen ervoor dat je je lezer binnenhaalt en warm maakt om de rest van de tekst te lezen. Met de titel heb je de aandacht getrokken en de klik – als het digitale tekst betreft – binnengehaald. Nu is het zaak om je lezer zover te krijgen de hele tekst te consumeren. Maar hoe doe je dat? Doel van een inleiding Iedere tekst heeft een onderwerp, een doelgroep en een doel. Dat die drie zaken uit de inleiding blijken – al dan niet impliciet – is meer dan logisch. Dat betekent niet dat je concreet je doelgroep of het doel van je tekst moet benoemen, maar aan je lezers moet je wel helder maken waar je tekst over gaat en wat je als lezer kunt verwachten. In een goede inleiding doe je echter wat meer dan dat. Je wilt je lezer immers binnenhengelen en overtuigen de hele tekst uit te lezen. Dat wil je doen door zijn interesse te prikkelen en iets aan te bieden dat erom vraagt om verder te lezen. Je wilt nieuwsgierigheid kweken. Dat alles maakt het niet zo eenvoudig om een goede inleiding te schrijven, zeker niet in één keer. Maar hoe ga je dan te werk bij het schrijven van een goede inleiding? Daarvoor kun je drie tips toepassen. Tip 1: Schrijf je inleiding als laatste. We zijn geneigd een tekst chronologisch te schrijven: beginnen bij de titel en eindigen bij de conclusie. Voor eenvoudige teksten werkt dat vaak ook wel. Maar dikwijls heb je, wanneer je begint met schrijven, nog niet helemaal scherp hoe je tekst straks is opgebouwd. Daarom werkt het veel beter om je inleiding niet als eerste, maar als laatste te schrijven. Schrijf eerst je hele tekst. Vergeet de inleiding daarbij nog even. Begin gewoon met je verhaal en maak het helemaal af. Ga tot slot terug naar het begin van de tekst: welke inleiding zou je hier nu voor kunnen zetten, die maakt dat mensen deze tekst gaan lezen? Omdat je nu de hele tekst verder al voltooid hebt, zul je merken dat het schrijven van die inleiding veel gemakkelijker gaat. Je zit niet meer minutenlang naar een wit scherm te staren. Dat komt doordat het verhaal nu helder in je hoofd zit – sterker nog: het staat op papier! – en dat maakt dat je er veel makkelijker een passende inleiding bij kunt schrijven. Tip 2: Stel een vraag of maak een concreet statement. In de meeste teksten beantwoord je een vraag of onderbouw je een mening of inzicht. Die vraag concreet stellen, of een boude bewering doen, helpt enorm om je inleiding prikkelend en interessant te maken. Ook als dat statement niet eens het hoofdonderwerp van je tekst is. Stel: je schrijft een tekst over hoe fokprogramma’s voor beschermde diersoorten werken. Een prikkelend statement zou dan bijvoorbeeld kunnen zijn: “ Diersoort X is ernstig bedreigd: wereldwijd is 99 procent van de populatie inmiddels verdwenen. ” Dat heeft op zichzelf nog niets met de inhoud van zo’n fokprogramma te maken, maar het is een duidelijk statement dat vraagt om doorlezen. Zoek dus naar iets dat je kunt neerzetten of vragen in je inleiding, dat maakt dat een lezer besluit: deze tekst ga ik uitlezen. Zie je de concrete vragen die ik zelf in de inleiding van deze tekst gesteld heb? Tip 3: Kort, korter, kortst. Je tekst is natuurlijk ontzettend interessant geworden en zit boordevol waardevolle inzichten. Lekker bezig! En al die inzichten wil je alvast een beetje kietelen in de inleiding… toch? Nee, zo werkt het helaas niet. Korte inleidingen werken goed. Kortere werken beter, en kortste werken het best. Dwing jezelf om je inleidingen in te korten en zo bondig mogelijk te maken. Haal bijvoeglijke naamwoorden en bijwoorden weg. Schrijf actief in plaats van passief. Verwijs nog niet naar bronnen en wees niet te genuanceerd – dat kan later nog wel. Heb je vijf zinnen inleiding op papier staan? Probeer het naar drie à vier terug te snoeien.  Een bonustip in dit verlengde: in veel digitale content lees je verbindingszinnetjes als: “ Hoe dat precies zit, lees je in dit artikel. ” Een enorme dooddoener: uiteraard lees je dat in dit artikel, want anders stond het niet op mijn beeldscherm. Haal dat soort zinnetjes dus sowieso weg – ook als je ze om SEO -redenen hebt gebruikt. Stel in plaats daarvan een interessante vraag, of eindig gewoon met de zin die ervoor stond. Je zult zien dat je ingekorte inleiding direct scherper aanvoelt. Op zoek naar meer schrijftips? Stuur me gerust een berichtje !

Minder werk voor tekstschrijvers vanwege AI? Het tegenovergestelde gebeurt!

door Martijn • 13 apr., 2024
Sinds de lancering van ChatGPT zijn er tientallen, misschien wel honderden AI-tools gekomen die teksten genereren. De aanvankelijke verwachting was dat het werkaanbod voor tekstschrijvers daardoor zou opdrogen. In de praktijk gebeurt nu echter het tegenoverstelde. Hoe komt dat? “Geef me tien tips voor het opzetten van een eigen onderneming in Nederland en werk elke tip uit in honderd woorden.” Zomaar een prompt die je aan ChatGPT – of een andere AI-tool die teksten genereert – kunt aanbieden. Het resultaat is een prima uitgangspunt voor een bruikbaar artikeltje dat je op je website zou kunnen plaatsen. Daar heb je dan eigenlijk geen tekstschrijver meer voor nodig. Toch? Toen ChatGPT eind 2022 gelanceerd werd, was dat de verwachting: we gaan de bulk van het schrijfwerk voortaan door AI laten doen, en zelf hoeven we alleen maar aan te vullen, te schaven en te polijsten. De realiteit is dat tekstschrijvers het steeds drukker krijgen – niet ondanks AI, maar juist dankzij AI. Dat heeft alles te maken met drie grondoorzaken: AI heeft bronmateriaal nodig om uit te putten. Als bedrijf, ondernemer of website-eigenaar wil je onderdeel uitmaken van dat bronmateriaal. Dat bereiken is een stuk ingewikkelder dan old school SEO toepassen, waardoor de toegevoegde waarde van een goede tekstschrijver groeit. Ik zal deze drie grondoorzaken kort toelichten. Bronmateriaal voor AI AI verzint niets zelf. Het verzamelt grote aantallen datapunten en combineert die tot één geheel. Als je ChatGPT vraagt naar een gouden tip voor een obscuur restaurant in Rome, dan zal de tool nooit een tip aanleveren die nog niet online staat. Die kan hij immers niet weten, want hij kent Rome helemaal niet. ChatGPT kan alleen analyseren wat er zoal online staat over Rome. AI kan dus alleen functioneren als het bronmateriaal dat online staat, van goede kwaliteit is en bovendien up-to-date wordt gehouden. Als er een nieuw soort verf op de markt komt, zal een mens daarover moeten publiceren voordat ChatGPT het in jouw top-zoveel lijstje over de beste soorten verf kan opnemen. Dat publiceren kan zo’n mens best met behulp van AI doen, maar het initiatief van het ontstaan van deze nieuwe kennis is en blijft mensenwerk. Zeker voorlopig. Word onderdeel van veelgebruikt bronmateriaal Het SEO-spelletje dat we jaren, wellicht zelfs decennia, met elkaar hebben gespeeld, raakt door de AI-ontwikkeling wat achterhaald. Zoekmachines en browsers gaan in de nabije toekomst steeds meer werken op basis van AI-modellen. Als je nu een zoekopdracht invoert in Google, krijg je zoekresultaten aangeboden op basis van SEO (en betaalde resultaten op basis van SEA, maar dat even terzijde). Bedrijven investeren grof geld in SEO omdat ‘op 1 staan’ in Google enorm waardevol is. Het is een garantie op grote hoeveelheden bezoekers op je website. Dat gaat allemaal veranderen. Bedrijven als Google, Microsoft en Apple zijn achter de schermen druk bezig met het implementeren van allerlei AI-tooling in hun diensten. Het gevolg daarvan is onder meer dat onze browse- en zoekervaring op internet de komende jaren sterk gaat veranderen. Het traditionele ‘lijstje met zoekresultaten’ gaat verdwijnen. Browsers gaan je veel meer gepersonaliseerde dashboards met informatie tonen, waarin content vanuit allerlei relevante bronnen voor je is samengeveegd in één overzicht dat helemaal is toegespitst op jouw specifieke situatie, hulpvraag en omstandigheden. Op 1 staan in Google gaat dus verdwijnen. In plaats daarvan wordt het voor bedrijven ontzettend waardevol om door AI-tools opgemerkt te worden en als bronmateriaal gebruikt te worden in de gepersonaliseerde dashboards van de toekomst. Maar hoe doe je dat? Toegevoegde waarde van tekstschrijvers in het AI-tijdperk Stel, over een jaar of drie zoek ik online naar tips over hoe ik mijn eigen badkamer kan verbouwen. Microsoft Copilot (de AI-assistent van Microsoft) of Google Gemini (die van Google) helpen me met mijn zoektocht en verzamelen allerlei praktische tips voor me, toegespitst op mijn situatie. De tool weet dat ik bijvoorbeeld driehoog in Eindhoven woon en dat mijn budget beperkt is. Met gerichte vragen brengt mijn AI-assistent haarfijn in kaart wat mijn wensen en eisen zijn. Daar rolt een mooie verzameling informatie uit die voor mij ontzettend waardevol en relevant is. Uiteindelijk ga ik tot actie over en ga ik mijn badkamer verbouwen. Ik moet dus bouwmaterialen aanschaffen. Waar ga ik dat doen? Bij de partijen die mijn AI-assistent als bron heeft gebruikt om me van al die relevante informatie te voorzien. Dikke kans dat dat de bekende bouwmarkten in de regio Eindhoven zijn. Wil je met jouw bedrijf continu naar voren komen in dit soort AI-gegenereerde dashboards die jouw klanten in de nabije toekomst gaan gebruiken bij hun online zoektochten, dan zul je grote hoeveelheden oprecht waardevolle informatie op je website moeten hebben staan. En laat dát nou het werk van een tekstschrijver zijn. Conclusie: AI is een zegen voor tekstschrijvers Tekstschrijvers krijgen het drukker dan ooit. Elk bedrijf dat online actief is, heeft meer dan ooit behoefte aan waardevolle, kwalitatief hoogwaardige content. Niet meer alleen om op 1 te komen in Google, maar om in de toekomst überhaupt nog zichtbaar te zijn. Het gevolg van dit alles is drieledig: Het volume aan online content neemt exponentieel toe; Er ontstaat meer vraag naar contentmarketing ; De gemiddelde kwaliteit van content die online staat groeit. Het belang van een goede tekstschrijver is nog nooit zo cruciaal geweest. Thanks, ChatGPT!
Share by: