Blog Layout

Vijf schrijftechnieken die iedereen zou moeten beheersen

Martijn • jan. 25, 2024

Schrijven is als voetballen: de echte top bereik je alleen met een dosis talent. Door goed te trainen en de juiste technieken toe te passen, kan echter iedereen een degelijk niveau bereiken. Vandaag deel ik vijf schrijftechnieken die iedereen eigenlijk zou moeten beheersen.

 

Enigszins goed kunnen schrijven is in dit tijdperk van contentmarketing heel waardevol. Content is king, maar als je nog geen drie zinnen op papier kunt krijgen zonder allerlei fouten te maken, ga je nooit iets bereiken in dat koninkrijk. Natuurlijk kun je voor ieder wissewasje een tekstschrijver inhuren – en doe dat ook vooral als je mij overweegt! – maar dat loopt behoorlijk in de papieren.

 

5 schrijftechnieken die je moet beheersen


Daarom is het letterlijk voor iedereen handig, en misschien zelfs onmisbaar, om een aantal kant-en-klare schrijftechnieken in je spreekwoordelijke gereedschapskist te hebben. Zoals je thuis niet een duurbetaalde bouwvakker wilt inhuren voor elk schilderijtje dat opgehangen moet worden, zo wil je het simpele, alledaagse schrijfwerk eigenlijk ook zelf kunnen uitvoeren. Maar daar heb je, net als bij het ophangen van dat schilderijtje, wel het juiste gereedschap voor nodig. In dit geval geen boormachine, maar een schrijftechniek.

 

Professionele copywriters gebruiken talloze bewezen schrijftechnieken, vaak kriskras door elkaar, om een tekst op een hoog niveau te krijgen. Over elk woord is nagedacht en elke zin wordt nog drie keer gepolijst. De zin die je net las, heb ik drie keer herschreven. Niet omdat ik graag herschrijf, maar omdat ik een schrijftechniekje heb toegepast om de zin te optimaliseren. Voor simpele teksten gaat dat allemaal veel te ver. Je hoeft geen 138-delige gereedschapskoffer te hebben om schilderijtjes op te hangen. Met onderstaande vijf schrijftechnieken kom je al een heel eind en maak je 80 procent van je content 80 procent effectiever.

 

Schrijftechniek 1: AIDA (Attention, Interest, Desire, Action)


AIDA is de moeder aller schrijftechnieken. Het concept komt uit de negentiende eeuw en werkt vandaag de dag nog steeds, ook bij online content. Zo ongeveer ieder marketingbedrijf dat zegt zijn eigen model, concept of format te hebben ontwikkeld voor contentmarketing, heeft in de kern gewoon een variatie op AIDA gemaakt.

 

Als je AIDA toepast, deel je je blog op in vier segmenten:

  1. Attention: je wekt de aandacht van de lezer. Bijvoorbeeld door een actueel nieuwsfeit, recent onderzoek of opmerkelijk statistisch gegeven te delen. Bijna alles wordt tegenwoordig onderzocht en al die onderzoeksgegevens zijn online te vinden. Het is dus eenvoudig om hier iets voor te vinden. Dit noem je ook wel de ‘aanleiding voor het schrijven’. Bijvoorbeeld: xx procent van de Nederlandse bedrijven werd vorig jaar slachtoffer van cyberaanvallen.
  2. Interest: je gaat je lezer geïnteresseerd maken in het onderwerp. Je legt uit waarom de aanleiding voor het schrijven interessant is en illustreert de omvang van het probleem dat je gaat beschrijven. Bijvoorbeeld: schade door cyberaanvallen is aanzienlijk en kan bedrijven helemaal platleggen.
  3. Desire: je gaat een behoefte kweken bij je lezer. Wat dat is, hangt af van het doel van je tekst. Wil je iets verkopen, dan wil je dat jouw lezer de behoefte voelt om tot aankoop over te gaan. Bijvoorbeeld: bedrijven zullen goede cybersecurity moeten inregelen om te voorkomen dat ze slachtoffer worden van cyberaanvallen.
  4. Action: hier stel je de actie voor die de lezer moet ondernemen. Ook dat hangt weer af van het doel van je tekst. Bijvoorbeeld: neem contact met ons op om de cybersecurity binnen jouw bedrijf te bespreken en verbeteren.

 

Het leuke van AIDA is dat je van elk onderdeel een tussenkopje kunt maken. De structuur van je blog staat dan binnen een minuut. Je kunt deze techniek eindeloos herhalen bij nagenoeg elk onderwerp. Voor simpele SEO-content is dit heel effectief.

 

Schrijftechniek 2: POR (Probleem, Oplossing, Resultaat)


Vooral als ik klantcases schrijf, mag ik graag PORren. De POR-techniek is heel geschikt om een praktijkvoorbeeld snel en effectief neer te zetten. POR bestaat uit drie segmenten:

 

  1. Probleem: je introduceert het probleem waarover je gaat schrijven. Bijvoorbeeld: bedrijf X werd aangevallen door cybercriminelen en kreeg te maken met downtime.
  2. Oplossing: je geeft aan wat er is ondernomen om het probleem op te lossen. Bijvoorbeeld: we hebben oplossing X geïmplementeerd.
  3. Resultaat: je vat de concrete resultaten van de oplossing samen. Bijvoorbeeld: alle cyberaanvallen worden nu afgeslagen en bedrijf X is 100 procent online.

 

Heel simpel en effectief. Ook bij het PORren kun je eenvoudig de drie segmenten verdelen in drie tussenkopjes, zodat je snel een heldere structuur van je blog hebt.

 

Schrijftechniek 3: Drieslag


Goede dingen komen altijd in drieën. En zo niet, dan toch. Als je iemand ergens van wilt overtuigen, komt het heel sterk over om kort achter elkaar drie argumenten te noemen. Noem je er minder, dan haal je niet alle eventuele twijfel weg. Noem je er meer, dan loop je het risico dat lezers onderdelen vergeten.


Drieslagen werken zowel in het groot als in het klein. Een voorbeeld van een drieslag in het klein:

“Product X leidt niet alleen tot meer leads, maar bovendien tot hogere conversiecijfers en, belangrijker nog, tot meer tevreden klanten.”

Zie je de drieslag? Wie wil product X nou niet?

 

Is het je al eens opgevallen dat veel slogans van bedrijven uit drie woorden bestaan? Just do it. Wir leben Autos. Taste the rainbow. Vorsprung durch Technik. Dit zijn geen toevalligheden – dit zijn drieslagen in miniatuurvorm.

 

Drieslagen werken zogezegd ook goed in het groot. Als ik een groot artikel ga schrijven voor een klant, noteer ik van tevoren – vaak na afloop van het interview dat ik voor zo’n artikel afneem – drie kerngedachten. Dat zijn drie boodschappen die cruciaal zijn voor het verhaal en absoluut moeten blijven hangen bij de lezer. Die drie boodschappen vormen de kapstok voor mijn artikel en geef ik alle drie evenveel ruimte in het artikel. In de conclusie zet ik ze vervolgens achter elkaar en vat ik ze nog eens kort samen.

 

Lezers onthouden gemiddeld maar drie dingen van een artikel dat ze lezen. Pas je een drieslag toe, dan heb jij zelf controle over welke drie dingen dat zijn.

 

Schrijftechniek 4: FAB (Features, Advantages, Benefits)


Commerciële organisaties zijn er vaak goed in om de features – de kenmerken, dus – van hun producten en diensten uiteen te zetten. Helaas blijft het daar dan vaak bij. Een goede techniek om in dit soort situaties toe te passen, is FAB. Wederom bestaat deze techniek uit drie segmenten:

  1. Features: hier leg je de kenmerken en specificaties van je product of dienst uit. Dit staat vaak al redelijk goed beschreven en kan een expert zo oplepelen. Bijvoorbeeld: kunstbloemen in 38 soorten en 23 kleuren.
  2. Advantages: je vertaalt de features hier naar concrete voordelen. Waarom is voor die features gekozen? Welk voordeel haal je er als gebruiker mee in huis? Bijvoorbeeld: kunstbloemen verwelken niet en je hoeft ze geen water te geven.
  3. Benefits: hier trek je de voordelen breder en algemener. Dit is waar je de lezer overtuigt dat jouw product echt waarde toevoegt. Bijvoorbeeld: met kunstbloemen haal je de garantie in huis dat elke bezoeker aan jouw bedrijfspand een prettige, fijne ervaring heeft als ze binnenkomen. Beter kan een klantbezoek niet beginnen.

 

Door het uiteindelijk over benefits te hebben, maak je de uiteindelijke meerwaarde van jouw producten tastbaar voor de lezer. Je doet een beroep op het voorstellingsvermogen van je lezer: ja, dit wil ik ook, dus ik moet die kunstbloemen hebben.

 

Ik hou niet zo van kunstbloemen, trouwens, maar het is maar een voorbeeld.

 

Schrijftechniek 5: PAS (Problem, Agitate, Solution)


Tot slot: de PAS-techniek. Deze lijkt op de POR-techniek, met het verschil dat je het niet concreet hebt over de resultaten van de oplossing die je aandraagt of aanbiedt, maar juist extra nadruk legt op het probleem dat je wilt oplossen. Deze techniek is geschikt voor productpagina’s, maar ook voor bijvoorbeeld opiniestukken en columns (drieslag!). Ook bij PAS zijn er drie segmenten:

  1. Problem: je introduceert het probleem. Het is weer effectief om dat te doen aan de hand van een actualiteit, onderzoeksresultaat of statistisch gegeven (drieslag!)
  2. Agitate: je gaat op de pijn drukken. Je vergroot het probleem zoveel mogelijk, uiteraard zonder ongeloofwaardig te worden. Je doet er alles aan om de lezer ervan te overtuigen dat het probleem echt opgelost moet worden.
  3. Solution: je draagt een mogelijke oplossing aan. Wil je iets verkopen, dan is de oplossing natuurlijk jouw dienst of product. Ben je een politicus, dan is de oplossing een beleidswijziging die je voorstaat of een stem op jouw partij. Schrijf je namens een stichting, dan wil je dat mensen lid worden (drieslag!). Het kan van alles zijn.

 

PAS is geschikt als je weet (of vermoedt) dat jouw lezers zich onvoldoende bewust zijn van een probleem dat opgelost moet worden, of als de omvang bij veel mensen onbekend is. Je kunt met deze techniek dus bewustwording creëren. Er zit ook een risico aan: overdrijf je te veel, dan kun je het verwijt krijgen dat je een oplossing aandraagt die zoekt naar een probleem. Wie PAS echter op de juiste momenten en op de goede manier toepast, kan echt iets losmaken bij lezers. De beste onderzoeksjournalisten gebruiken continu PAS.

 

Mix technieken


Met bovenstaande vijf technieken heb je voorlopig een voldoende gevulde gereedschapskist om het meest elementaire onderhoudswerk op het gebied van content zelf uit te voeren. Je wordt er geen Multatuli mee, maar voor simpele blogjes, klantcases en een nieuwsbrief (drieslag!) zijn ze al heel waardevol.

 

Tot slot: probeer technieken te mixen. Drieslagen kun je in alle soorten content toepassen. In een POR-blog kun je bij het onderdeel ‘Oplossing’ prima even kort FAB toepassen door in dat segment eerst over features, dan over advantages en tot slot over benefits te schrijven. Kijk bij alles wat je schrijft even in je gereedschapskist en haal eruit wat je op dat moment nodig hebt. Kom je na een tijdje tot de conclusie dat je meer gereedschap in je kist wilt? Dan zijn er nog talloze andere technieken om te leren beheersen!

 

Ben je daar benieuwd naar, stuur me gerust een mailtje of berichtje op LinkedIn, vind ik gezellig!


door Martijn 20 apr., 2024
Na de titel is de inleiding het belangrijkste deel van elke tekst. De inleiding bepaalt of een lezer je tekst gaat lezen en schept verwachtingen, die je dus moet waarmaken. Maar hoe schrijf je een goede inleiding? Wat moet je concreet doen om een optimale inleiding te krijgen? Inleidingen en titels zijn de reden dat veel tekstschrijvers geen tarief per woord, maar een uurtarief hanteren. Over een inleiding van vijftig woorden kun je zo een kwartier tot een half uur doen. Hetzelfde geldt voor een titel van acht woorden. Het zijn bovendien stukjes tekst die een goede tekstschrijver doorgaans meerdere keren aanpast en telkens herziet, totdat het eindresultaat op papier staat. Dat is niet voor niets. Goede inleidingen maken het verschil. Ze zorgen ervoor dat je je lezer binnenhaalt en warm maakt om de rest van de tekst te lezen. Met de titel heb je de aandacht getrokken en de klik – als het digitale tekst betreft – binnengehaald. Nu is het zaak om je lezer zover te krijgen de hele tekst te consumeren. Maar hoe doe je dat? Doel van een inleiding Iedere tekst heeft een onderwerp, een doelgroep en een doel. Dat die drie zaken uit de inleiding blijken – al dan niet impliciet – is meer dan logisch. Dat betekent niet dat je concreet je doelgroep of het doel van je tekst moet benoemen, maar aan je lezers moet je wel helder maken waar je tekst over gaat en wat je als lezer kunt verwachten. In een goede inleiding doe je echter wat meer dan dat. Je wilt je lezer immers binnenhengelen en overtuigen de hele tekst uit te lezen. Dat wil je doen door zijn interesse te prikkelen en iets aan te bieden dat erom vraagt om verder te lezen. Je wilt nieuwsgierigheid kweken. Dat alles maakt het niet zo eenvoudig om een goede inleiding te schrijven, zeker niet in één keer. Maar hoe ga je dan te werk bij het schrijven van een goede inleiding? Daarvoor kun je drie tips toepassen. Tip 1: Schrijf je inleiding als laatste. We zijn geneigd een tekst chronologisch te schrijven: beginnen bij de titel en eindigen bij de conclusie. Voor eenvoudige teksten werkt dat vaak ook wel. Maar dikwijls heb je, wanneer je begint met schrijven, nog niet helemaal scherp hoe je tekst straks is opgebouwd. Daarom werkt het veel beter om je inleiding niet als eerste, maar als laatste te schrijven. Schrijf eerst je hele tekst. Vergeet de inleiding daarbij nog even. Begin gewoon met je verhaal en maak het helemaal af. Ga tot slot terug naar het begin van de tekst: welke inleiding zou je hier nu voor kunnen zetten, die maakt dat mensen deze tekst gaan lezen? Omdat je nu de hele tekst verder al voltooid hebt, zul je merken dat het schrijven van die inleiding veel gemakkelijker gaat. Je zit niet meer minutenlang naar een wit scherm te staren. Dat komt doordat het verhaal nu helder in je hoofd zit – sterker nog: het staat op papier! – en dat maakt dat je er veel makkelijker een passende inleiding bij kunt schrijven. Tip 2: Stel een vraag of maak een concreet statement. In de meeste teksten beantwoord je een vraag of onderbouw je een mening of inzicht. Die vraag concreet stellen, of een boude bewering doen, helpt enorm om je inleiding prikkelend en interessant te maken. Ook als dat statement niet eens het hoofdonderwerp van je tekst is. Stel: je schrijft een tekst over hoe fokprogramma’s voor beschermde diersoorten werken. Een prikkelend statement zou dan bijvoorbeeld kunnen zijn: “ Diersoort X is ernstig bedreigd: wereldwijd is 99 procent van de populatie inmiddels verdwenen. ” Dat heeft op zichzelf nog niets met de inhoud van zo’n fokprogramma te maken, maar het is een duidelijk statement dat vraagt om doorlezen. Zoek dus naar iets dat je kunt neerzetten of vragen in je inleiding, dat maakt dat een lezer besluit: deze tekst ga ik uitlezen. Zie je de concrete vragen die ik zelf in de inleiding van deze tekst gesteld heb? Tip 3: Kort, korter, kortst. Je tekst is natuurlijk ontzettend interessant geworden en zit boordevol waardevolle inzichten. Lekker bezig! En al die inzichten wil je alvast een beetje kietelen in de inleiding… toch? Nee, zo werkt het helaas niet. Korte inleidingen werken goed. Kortere werken beter, en kortste werken het best. Dwing jezelf om je inleidingen in te korten en zo bondig mogelijk te maken. Haal bijvoeglijke naamwoorden en bijwoorden weg. Schrijf actief in plaats van passief. Verwijs nog niet naar bronnen en wees niet te genuanceerd – dat kan later nog wel. Heb je vijf zinnen inleiding op papier staan? Probeer het naar drie à vier terug te snoeien.  Een bonustip in dit verlengde: in veel digitale content lees je verbindingszinnetjes als: “ Hoe dat precies zit, lees je in dit artikel. ” Een enorme dooddoener: uiteraard lees je dat in dit artikel, want anders stond het niet op mijn beeldscherm. Haal dat soort zinnetjes dus sowieso weg – ook als je ze om SEO -redenen hebt gebruikt. Stel in plaats daarvan een interessante vraag, of eindig gewoon met de zin die ervoor stond. Je zult zien dat je ingekorte inleiding direct scherper aanvoelt. Op zoek naar meer schrijftips? Stuur me gerust een berichtje !
door Martijn 13 apr., 2024
Sinds de lancering van ChatGPT zijn er tientallen, misschien wel honderden AI-tools gekomen die teksten genereren. De aanvankelijke verwachting was dat het werkaanbod voor tekstschrijvers daardoor zou opdrogen. In de praktijk gebeurt nu echter het tegenoverstelde. Hoe komt dat? “Geef me tien tips voor het opzetten van een eigen onderneming in Nederland en werk elke tip uit in honderd woorden.” Zomaar een prompt die je aan ChatGPT – of een andere AI-tool die teksten genereert – kunt aanbieden. Het resultaat is een prima uitgangspunt voor een bruikbaar artikeltje dat je op je website zou kunnen plaatsen. Daar heb je dan eigenlijk geen tekstschrijver meer voor nodig. Toch? Toen ChatGPT eind 2022 gelanceerd werd, was dat de verwachting: we gaan de bulk van het schrijfwerk voortaan door AI laten doen, en zelf hoeven we alleen maar aan te vullen, te schaven en te polijsten. De realiteit is dat tekstschrijvers het steeds drukker krijgen – niet ondanks AI, maar juist dankzij AI. Dat heeft alles te maken met drie grondoorzaken: AI heeft bronmateriaal nodig om uit te putten. Als bedrijf, ondernemer of website-eigenaar wil je onderdeel uitmaken van dat bronmateriaal. Dat bereiken is een stuk ingewikkelder dan old school SEO toepassen, waardoor de toegevoegde waarde van een goede tekstschrijver groeit. Ik zal deze drie grondoorzaken kort toelichten. Bronmateriaal voor AI AI verzint niets zelf. Het verzamelt grote aantallen datapunten en combineert die tot één geheel. Als je ChatGPT vraagt naar een gouden tip voor een obscuur restaurant in Rome, dan zal de tool nooit een tip aanleveren die nog niet online staat. Die kan hij immers niet weten, want hij kent Rome helemaal niet. ChatGPT kan alleen analyseren wat er zoal online staat over Rome. AI kan dus alleen functioneren als het bronmateriaal dat online staat, van goede kwaliteit is en bovendien up-to-date wordt gehouden. Als er een nieuw soort verf op de markt komt, zal een mens daarover moeten publiceren voordat ChatGPT het in jouw top-zoveel lijstje over de beste soorten verf kan opnemen. Dat publiceren kan zo’n mens best met behulp van AI doen, maar het initiatief van het ontstaan van deze nieuwe kennis is en blijft mensenwerk. Zeker voorlopig. Word onderdeel van veelgebruikt bronmateriaal Het SEO-spelletje dat we jaren, wellicht zelfs decennia, met elkaar hebben gespeeld, raakt door de AI-ontwikkeling wat achterhaald. Zoekmachines en browsers gaan in de nabije toekomst steeds meer werken op basis van AI-modellen. Als je nu een zoekopdracht invoert in Google, krijg je zoekresultaten aangeboden op basis van SEO (en betaalde resultaten op basis van SEA, maar dat even terzijde). Bedrijven investeren grof geld in SEO omdat ‘op 1 staan’ in Google enorm waardevol is. Het is een garantie op grote hoeveelheden bezoekers op je website. Dat gaat allemaal veranderen. Bedrijven als Google, Microsoft en Apple zijn achter de schermen druk bezig met het implementeren van allerlei AI-tooling in hun diensten. Het gevolg daarvan is onder meer dat onze browse- en zoekervaring op internet de komende jaren sterk gaat veranderen. Het traditionele ‘lijstje met zoekresultaten’ gaat verdwijnen. Browsers gaan je veel meer gepersonaliseerde dashboards met informatie tonen, waarin content vanuit allerlei relevante bronnen voor je is samengeveegd in één overzicht dat helemaal is toegespitst op jouw specifieke situatie, hulpvraag en omstandigheden. Op 1 staan in Google gaat dus verdwijnen. In plaats daarvan wordt het voor bedrijven ontzettend waardevol om door AI-tools opgemerkt te worden en als bronmateriaal gebruikt te worden in de gepersonaliseerde dashboards van de toekomst. Maar hoe doe je dat? Toegevoegde waarde van tekstschrijvers in het AI-tijdperk Stel, over een jaar of drie zoek ik online naar tips over hoe ik mijn eigen badkamer kan verbouwen. Microsoft Copilot (de AI-assistent van Microsoft) of Google Gemini (die van Google) helpen me met mijn zoektocht en verzamelen allerlei praktische tips voor me, toegespitst op mijn situatie. De tool weet dat ik bijvoorbeeld driehoog in Eindhoven woon en dat mijn budget beperkt is. Met gerichte vragen brengt mijn AI-assistent haarfijn in kaart wat mijn wensen en eisen zijn. Daar rolt een mooie verzameling informatie uit die voor mij ontzettend waardevol en relevant is. Uiteindelijk ga ik tot actie over en ga ik mijn badkamer verbouwen. Ik moet dus bouwmaterialen aanschaffen. Waar ga ik dat doen? Bij de partijen die mijn AI-assistent als bron heeft gebruikt om me van al die relevante informatie te voorzien. Dikke kans dat dat de bekende bouwmarkten in de regio Eindhoven zijn. Wil je met jouw bedrijf continu naar voren komen in dit soort AI-gegenereerde dashboards die jouw klanten in de nabije toekomst gaan gebruiken bij hun online zoektochten, dan zul je grote hoeveelheden oprecht waardevolle informatie op je website moeten hebben staan. En laat dát nou het werk van een tekstschrijver zijn. Conclusie: AI is een zegen voor tekstschrijvers Tekstschrijvers krijgen het drukker dan ooit. Elk bedrijf dat online actief is, heeft meer dan ooit behoefte aan waardevolle, kwalitatief hoogwaardige content. Niet meer alleen om op 1 te komen in Google, maar om in de toekomst überhaupt nog zichtbaar te zijn. Het gevolg van dit alles is drieledig: Het volume aan online content neemt exponentieel toe; Er ontstaat meer vraag naar contentmarketing ; De gemiddelde kwaliteit van content die online staat groeit. Het belang van een goede tekstschrijver is nog nooit zo cruciaal geweest. Thanks, ChatGPT!
Share by: